Make a Submission
No. XLI/2 (2019)
Articles

Specially protected prisoners. Law and practice, or the social consequences of political decision

PDF (Język Polski)
  • Zbigniew Lasocik
Zbigniew Lasocik
University of Warsaw, Faculty of Political Science and International Studies, Human Trafficking Studies Center
DOI: https://doi.org/10.7420/AK2019O

Published 2023-02-15

Keywords

  • prisoners,
  • security,
  • protection,
  • ailment of the punishment,
  • rights of prisoners

How to Cite

Lasocik, Z. (2023). Specially protected prisoners. Law and practice, or the social consequences of political decision. Archives of Criminology, (XLI/2), 81–152. https://doi.org/10.7420/AK2019O
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

Abstract

One consequence of the amendment to the Executive Penal Code from 5 January 2011 was the status of a specially protected prisoner. Tis study is based on research aimed at determining the individual and systemic consequences of creating this new category of prisoners. I assumed that these consequences in both aspects would be negative and this assumption was fully confrmed by the empirical material. Te research took place from 2014 to 2017 and consisted of 3 elements: a detailed description of the legislative process, an analysis of statutory, and executive provisions and  an examination of prison practice, whereby interviews were conducted with individuals covered by special protection. Te interviews reveal that these people are treated no differently than those who pose a serious threat to the safety of others and to order in the prison (so-called “N” prisoners) .

PDF (Język Polski)

References

  1. Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa 2013, http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/C9C9D2ECF427AB48C1257C3900505560/$file/ppc_2-2013.pdf [dostęp: 19.06.2018].
  2. Ciosek M., Izolacja więzienna. Wybrane aspekty izolacji więziennej w percepcji więźniów i personelu [Prison Isolation. Selected Aspects of Isolation in Prison from the Prisoners’ and Guards’ Perspective], Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1993.
  3. Cohen S., Folk Devils and Moral Panics, Routledge, London 2011.
  4. Duffee D.E., Corrections. Practice and Policy, Random House, New York 1989.
  5. European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT), https://www.coe.int/nl/web/cpt/home [dostęp: 12.06.2018].
  6. European Court of Human Rights, https://www.echr.coe.int/Pages/home.aspx?p=home [dostęp: 11.06.2018].
  7. Friedman M., There’s No Such Thing as a Free Lunch, Open Court Publishing Company, LaSalle 1975.
  8. Gierowski J.K., Paprzycki L.K., Kontrowersje związane z ustawą z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób – perspektywa prawna i psychiatryczno-psychologiczna [The controversy surrounding the bill from 22 November 2013 on procedures for dealing with persons with mental disorders who pose a threat to the life, health or sexual freedom of others – a legal and psychiatric/psychological perspective], „Palestra” 2014, nr 9, s. 144–161.
  9. Goffman E., Charakterystyka instytucji totalnych [Characteristics of total institutions] [w:] W. Derczyński, A. Jasińska-Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych [The Elements of Sociological Theories], Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1975, s. 150–177.
  10. Hołda Z., Prawo karne wykonawcze [Executive Penal Law], Zakamycze, Kraków 1998.
  11. Kalisz T., Decyzja klasyfikacyjna. Charakter prawny oraz tryby kontroli i weryfikacji [Classification decision. The legal nature and modes of control and verification], „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2015, t. XXXVI, s. 67–82.
  12. Lasocik Z., Funkcjonowanie oddziałów dla tzw. „więźniów niebezpiecznych” w Polsce [Functioning of the branches for so-called ‘dangerous prisoners’ in Poland], „Archiwum Kryminologii” 2009, t. XXXI, s. 299–344, https://doi.org/10.7420/AK2009L.
  13. Lasocik Z., Izolacja spotęgowana – kilka pytań na temat oddziałów dla tzw. więźniów niebezpiecznych [Isolation enhanced. Some questions on units for the so-called dangerous inmates], „Archiwum Kryminologii” 2007–2008, t. XXIX–XXX, s. 703–718, https://doi.org/10.7420/AK2007-2008BD.
  14. Lasocik Z., Organizacja i zasady działania więziennictwa [Organization and principles of the prison system’s functioning] [w:] T. Bulenda, R. Musidłowski (red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce [The Penitentiary and Post-Penitentiary System in Poland], Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003, s. 191–223.
  15. Lasocik Z., Zabójca zawodowy i na zlecenie [Contract Killer], Zakamycze, Kraków 2003.
  16. Lelental S., Umieszczenie w ośrodku przystosowania społecznego w świetle wyników badań [Placement in Social Rehabilitation Centres in Light of Research Findings], Wydawnictwo UŁ, Łódź 1990.
  17. Making Standards Work. An International Handbook on Good Prison Practice, Penal Reform International, The Hague 1995.
  18. Morderca Olewnika powiesił się w celi [Olewnik’s killer hanged himself in his cell], TVP Info, 19.01.2009, https://www.tvp.info/354976/morderca-olewnika-powiesil-sie-wceli [dostęp: 24.06.2018].
  19. Nowa lista więźniów pod szczególną ochroną [A new list of prisoners under special protection], Onet Wiadomości, 3.03.2010, http://wiadomosci.onet.pl/kraj/nowa-listawiezniow-pod-szczegolna-ochrona/pfc4j [dostęp: 24.06.2018].
  20. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 lutego 2007 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadku koronnym [Proclamation of the Marshal of the Sejm of the Republic of Poland from 12 February 2007 in the matter of publishing the consolidated text of the act on turning State’s evidence], Dz.U. z 2007 r. Nr 36, poz. 232.
  21. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 listopada 2002 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Służbie Więziennej [Proclamation of the Marshal of the Sejm of the Republic of Poland from 20 November 2002 in the matter of publishing the consolidated text of the act on the Prison Service], Dz.U. z 2002 r. Nr 207, poz. 1761.
  22. Oleszczyk M., Dzień świstaka. Reaction shot [Groundhog Day. Reaction shot], Filmweb, 31.07.2018, https://www.filmweb.pl/fwm/article/Dzie%C5%84+%C5%9Bwistaka-129212 [dostęp: 19.08.2018].
  23. Opinia Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 20 grudnia 2010 r. o zgodności z prawem Unii Europejskiej projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ujętego w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach (druk nr 3714) [Statement of the Minister of Foreign Affairs of 20 December 2010 on the compliance with European Union law of the draft bill on amending the Executive Penal Code, included in the report of the Special Committee on amendments to the legal code (document no. 3714)], http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/0EDE5A6FE40ADE91C1257807004690A3/$file/3714-001.pdf [dostęp: 27.06.2018].
  24. Opinia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy (druk 2985) [Opinion on the government draft bill amending the Executive Penal Code (document no. 2985)], http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk6.nsf/Opdodr?OpenPage&nr=2985 [dostęp: 28.06.2018].
  25. Opinia prawna o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy (druk 2985) [Legal opinion on the amendment to the Executive Penal Code (document no. 2985)], http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk6.nsf/Opdodr?OpenPage&nr=2985 [dostęp: 28.06.2018].
  26. Osamotnienie [Solitude] [hasło], Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/osamotnienie.html [dostęp: 11.08.2018].
  27. Płatek M., Prof. Płatek ostrzega: w Gostyninie dojdzie do nieszczęścia. Straszne skutki ustawy Gowina o „bestiach” [Prof. Płatek warns: A tragedy will happen in Gostynin. The dire consequences of Gowin’s Law on ‘beasts’], Oko.press, 30.09.2018, https://oko.press/prof-platek-ostrzega-w-gostyninie-dojdzie-do-nieszczescia-straszne-skutki-ustawygowina-o-bestiach/?fb_comment_id=1878816702209051_1878915992199122 [dostęp: 20.06.2018].
  28. Podgórecki A., Zarys socjologii prawa [An Outline of the Sociology of Law], Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1971.
  29. Ramis H. (reż.), Dzień świstaka [Groundhog Day], USA 1993.
  30. Rydlewski G., Rządzenie w świecie megazmian [Governance in the Times of ‘Mega-Changes’], Elipsa, Warszawa 2009.
  31. Rządowy projekt ustawy o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób [A governmental draft bill on the treatment of persons with mental disorders who pose a threat to the life, health, or sexual freedom of others]. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy – Kodeks karny wykonawczy [Member’s draft bill amending the Penal Code and the Executive Penal Code], Kancelaria Sejmu.
  32. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy [Government bill amending the Executive Penal Code], Druk Sejmowy nr 2985, http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/2985 [dostęp: 12.07.2018].
  33. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy (druk nr 2985, wpłynął 20.04.2010) [Government bill amending the Executive Penal Code (document no. 2985, received on 20 April 2010)], http://orka.sejm.gov.pl/proc6.nsf/opisy/2985.htm [dostęp: 25.06.2018].
  34. Samotność [Loneliness] [hasło], Słownik języka polskiego sjp, https://sjp.pl/samotno%C5%9B%C4%87 [dostęp: 5.08.2018].
  35. Samotność czy osamotnienie? [Loneliness or solitude?], Rozwój i Świadomość – There are no ordinary moments…, 20.12.2007, https://zenforest.wordpress.com/2007/12/20/samotnosc-czy-osamotnienie [dostęp: 11.08.2018].
  36. Skorupka S., Auderska H., Łempicka Z. (red.), Mały słownik języka polskiego [Polish Phrasebook], Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1989.
  37. Służba Więzienna, Statystyka roczna [Annual statistics], https://www.sw.gov.pl/strona/statystyka-roczna [dostęp: 16.06.2018].
  38. Służba Więzienna: co dziesięć dni samobójstwo w polskich więzieniach [The Prison Service: A suicide every 10 days in Polish prisons], TVP Info, 23.01.2009, https://www.tvp.info/355641/sluzba-wiezienna-co-dziesiec-dni-samobojstwo-w-polskichwiezieniach [dostęp: 24.06.2018].
  39. Soin M., Fakty, wartości i „panika moralna” [Facts, values, and moral panics], „Studia Socjologiczne” 2011, nr 2, s. 147–163.
  40. Sprawa-Olewnika/181029359-Sprawa-zabojstwa-Olewnika-Prawda-musi-wyjscna-jaw.html [dostęp: 23.06.2018].
  41. Stenogram 69. posiedzenia Senatu RP z 27 stycznia 2011 r. [Transcript of the 69th meeting of the Senate of the Republic of Poland], http://ww2.senat.pl/k7/dok/sten/069/14.HTM#A00140 [dostęp: 19.07.2018].
  42. Sykes G., The Society of Captives. A Study of Maximum Security Prison, Princeton University Press, Princeton 1972.
  43. Śliwak J., Reizer U., Partyka J., Poczucie osamotnienia a przystosowanie społeczne [Feeling of isolation and the level of social adaptation], „Studia Socialia Cracoviensia” 2015, t. 7, nr 1, s. 61–78.
  44. Tradowsky P., Hauser K., The Struggle for the Spirit, Temple Lodge Publishing, East Sussex 2012.
  45. Ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy [Act of 10 September 2015 on amending the Executive Penal Code], Dz.U. z 2015 r. poz. 1573.
  46. Ustawa z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób [Act of 22 November 2013 on the treatment of persons with mental disorders who pose a threat to the life, health, or sexual freedom of others], Dz.U. z 2014 r. poz. 24 ze zm.
  47. Ustawa z dnia 24 lipca 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw [Act of 24 July 2003 on amending the Executive Penal Code and certain other acts], Dz.U. z 2003 r. Nr 142, poz. 1380.
  48. Ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o świadku koronnym [Act of 25 June 1997 on turning State’s evidence], Dz.U. z 1997 r. Nr 114, poz. 738.
  49. Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie [Act of 25 June 2010 on sport], Dz.U. z 2010 r. Nr 127, poz. 857.
  50. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych [Act of 5 August 2010 on protecting classified information], Dz.U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1228.
  51. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny wykonawczy [Act of 5 January 2011 on amending the Executive Penal Code], Dz.U. z 2011 r. Nr 39, poz. 201.
  52. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy [Act of 6 June 1997 – the Executive Penal Code], Dz.U. z 1997 r. Nr 90, poz. 557.
  53. Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej [Act of 9 April 2010 on the Prison Service], Dz.U. z 2010 r. Nr 79, poz. 523.
  54. Ustawa z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw [Act of 9 October 2009 on amending the act on prosecutors and certain other acts], Dz.U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1375.
  55. Vermeulen G., van Kalmthout A., Paterson N., Verbeke P., De Bondt W. (red.), Material Detention Conditions, Execution of Custodial Sentences and Prisoner Transfer in the EU Member States, „IRCP Series”, t. 41, Institute for International Research on Crimnal Policy, Antwerpen–Apeldoorn–Maklu–Portland 2011.
  56. Walczak S., Prawo penitencjarne PRL [Prison Law in Communist Poland], Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1988.
  57. Wróblewski B., Więźniowie szczególnej troski ministerstwa [The Ministry’s special needs prisoners], Gazeta Wyborcza, 18.01.2010, http://wyborcza.pl/1,76842,7467665,Wiezniowie_szczegolnej_troski_ministerstwa.html [dostęp: 1.06.2019].
  58. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie Iwańczuk przeciwko Polsce, skarga nr 25196/94 [Judgment of the European Court of Human Rights of 15 November 2001 in the case of Iwańczuk v. Poland, application no. 25196/94], https://www.ms.gov.pl/pl/orzeczenia-etpcz/listByYear.html?ComplainantYear=2001 [dostęp: 9.07.2018].
  59. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 listopada 2016 r., sygn. akt K 6/14 [Judgment of the Polish Constitutional Court from 23 November 2016, ref. no. K 6/14], http://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/9469-ustawa-o-postpowaniu-wobec-osob-z-zaburzeniami-psychicznymi-stwarzajacych-zagrozenie-zycia-zd/ [dostęp: 20.06.2018].
  60. Wzorcowe reguły minimalne Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące postępowania z więźniami (Reguły Mandeli) [Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners (Nelson Mandela Rules)], Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego 217 A (III), 2015.
  61. Zagadkowe zgony w polskich więzieniach [Mysterious deaths in Polish prisons], TVN24, 3.12.2008, https://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/zagadkowe-zgony-w-polskich-wiezieniach,78609.html [dostęp: 24.06.2018].
  62. Zalecenia Rec (2006)2 Komitetu Ministrów do państw członkowskich Rady Europy w sprawie Europejskich Reguł Więziennych [Recommendation no. Rec (2006)2 of the Committee of Ministers to the member states of the Council of Europe regarding European Prison Rules], https://rm.coe.int/16804bfde1 [dostęp: 11.06.2018].
  63. Zawadka G., Sprawa zabójstwa Olewnika: prawda musi wyjść na jaw [The Olewnik murder case: The truth must come out], Rzeczpospolita, 26.10.2018, https://www.rp.pl/.
  64. Znaniecki F., Pisma filozoficzne, t. 2, „Humanizm i poznanie” i inne pisma filozoficzne [Philosophical Writings, vol. 2, ‘Humanism and Cognition’ and Other Philosophical Writings], Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991.
  65. Żaczkiewicz K., Więźniowie pod szczególną ochroną [Prisoners under special protection], Gazeta Prawna, 19.01.2010, https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/390995,wiezniowie-pod-szczegolna-ochrona.html [dostęp: 1.06.2019].